ASTM B858-06 Bakır Alaşımlarında Stres Korozyon Çatlamasına Duyarlılığın Belirlenmesine Yönelik Amonyak Buharı Testi İçin Standart Test Yöntemi

Amerikan Test ve Malzeme Kuruluşu (ASTM) tarafından geliştirilen “ASTM B858-06 Bakır alaşımlarında stres korozyon çatlamasına duyarlılığın belirlenmesine yönelik amonyak buharı testi için standart test yöntemi” standardında, dövme bakır alaşımlı ürünlerde stresli korozyon çatlamasına yol açabilecek artık gerilimlerin varlığını belirlemeye yönelik bir test yöntemi açıklanmaktadır. Bu yöntemde, hızlandırılmış bir test olarak amonyak buharı atmosferi kullanılır.

Açıklanan test yöntemi sadece amonyak buharı atmosferlerinde stresli korozyon çatlamasına duyarlı olduğu bilinen bakır alaşımlarından üretilen ürünler için uygundur. Bu test yöntemi ile tekrarlanabilir şiddette bir çevresel koşul yaratılması amaçlanmaktadır.

Çatlama mekanizmasındaki kritik adımın, test numunesinin yüzeyinde oluşan yoğuşma filminde bakır kompleksi iyonları açısından zengin bir ortamın geliştirilmesi olduğu iyi bilinmektedir. Bu test yönteminin ciddiyeti aşındırıcı çözeltinin pH değerine bağlıdır. Standart ekinde, ürünün maruz kalabileceği dört farklı atmosfer ve amaçlanan uygulamayla ilişkili risk düzeyine bağlı olarak test için kullanılacak çözeltinin uygun pH değeri verilmektedir (Ek A1). Test için uygun pH değeri, alaşıma ve amaçlanan uygulamaya ilişkin olarak ürün spesifikasyonunda veya tedarikçi firma ile alıcı arasında oluşturulan anlaşmaya göre belirlenir.

Kısaca bu test yöntemi, bir bakır alaşımlı ürünün, uygun risk seviyesi ile hizmet sırasında belirli bir atmosferik koşula maruz kaldığında stres-korozyon çatlamasına duyarlı olup olmayacağını belirlemek için hızlandırılmış bir testtir.

Bu test yöntemi genel olarak bir bakır alaşımlı ürünün teste tabi tutulduğunda iç gerilimler nedeniyle çatlayıp çatlamayacağını tespit etmek amacı ile tasarlanmıştır ve montajların uygulanan gerilim altında test edilmesi için tasarlanmamıştır. Bu amaçla kullanılması durumunda, sadece ilgi amaçlı olur ve montajın, bileşen parçalarının veya orijinal fabrika ürününün reddedilmesine neden olmaz.

Gerilim (stres) korozyonu çatlaması, metal üzerindeki gerilimin ve aşındırıcı ortamın sonucudur ve bu nedenle aşındırıcı toprakla temas eden dış karbon çeliği boru hattı yüzeylerinde yaygındır. Boru hatları, önceden herhangi bir duvar incelmesi olmadan stres korozyonu çatlamasına karşı hassastır, bu da erken tespitin önemini vurgulamaktadır. Stres korozyonu çatlaması hem gaz hem de sıvı boru hatlarında görülür, ancak ikincisi daha yaygındır ve potansiyel olarak felaketle sonuçlanabilir. Stres korozyonu çatlaması doğasından dolayı, sığ ve son derece ince dallar şeklindeki yüzey kıran çatlakların geleneksel tahribatsız test teknikleri ile tespit edilmesi ve boyutlandırılması zordur.

Stres korozyonu çatlamasını etkili bir şekilde tespit etmek için manyetik parçacık denetimi ve sıvı penetrant denetimi düzenli olarak kullanılmasına rağmen, bu yöntemler genellikle pratik değildir ve yüzey hazırlığı, manuel uzunluk boyutlandırma, yüksek operatör bağımlılığı ve yetersizlik gibi dezavantajlara sahiptir.

ASTM B858-06 standardında tanımlanan test yöntemi, bakır alaşımlarının belirli koşullar altında stresli korozyon çatlamasına karşı duyarlılığının tahmin edilmesinde etkilidir. Belirtilen adımların titizlikle uygulanması durumunda, bakır alaşımlarının güvenilirliği ve dayanıklılığı belirlenir, uygulama ve kullanım sırasında bilinçli kararlar alınmasını sağlar.

Susuz amonyak renksiz, yanıcı olmayan, sıvılaştırılmış bir gazdır. Buharı havadan daha hafiftir ve keskin bir kokuya sahiptir. Amonyak buharı havadan daha hafif olmasına rağmen, bir sızıntıdan kaynaklanan buharlar beyaz bir bulut gibi görünerek zemini sarabilir.

Kuruluşumuz, çeşitli sektörlerdeki işletmeler için verdiği sayısız test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları arasında, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, “ASTM B858-06 Bakır alaşımlarında stres korozyon çatlamasına duyarlılığın belirlenmesine yönelik amonyak buharı testi için standart test yöntemi” standardında tanımlanan test hizmetleri de vermektedir.